| Wat is socialisatie? | = het levenslange proces van sociale ervaringen die mensen in staat stelt om hun eigen mogelijkheden te realiseren en zich de cultuur waarvan zij deel uitmaken eigen te maken.
= het proces waarbij iemand, bewust en onbewust, de waarden, normen en andere cultuurkenmerken van zijn groep krijgt aangeleerd. |
| Welke soorten socialisatie zijn er? | - primaire socialisatie (eerste ervaringen, door ouders en verzorgers)
- anticiperende socialisatie (bekend worden met de normen en standaarden van groepen)
- secundaire socialisatie ('externe' socialisatie, door leerkrachten, peergroup, collega) |
| Hoe is het nature vs. nurture debat ontwikkelt? | vroeger > biologische wetenschappen (evolutietheorie; Darwin)
heden > sociale wetenschappen (behaviorisme; Watson) |
| Wat is het antwoord op de eerste hoofdvraag van de sociologie (sociale ongelijkheden: wie krijgt wat en waarom?) als het gaat over socialisatie? | overdracht van sociale positie en bijbehorende normen en waarden (bijv. succes en prestatie) > anticiperende socialisatie |
| Wat is het antwoord op de tweede hoofdvraag van de sociologie (groepsprocessen, sociale cohesie, en socialisatie: wat verbindt en scheidt mensen en waarom? wie beinvloedt elkaar en waarom?) als het gaat over socialisatie? | naarmate de leden van een samenleving sterker in haar normen en waarden zijn gesocialiseerd, leven ze deze normen en waarden meer na. |
| Wat is het antwoord op de derde hoofdvraag van de sociologie (sociale veranderingen: welke maatschappelijke veranderingen vinden plaats, waarom, en hoe beïnvloeden deze veranderingen ons gedrag?) als het gaat over socialisatie? | socialisatie verandert door technologische vooruitgang. |
| Wat zegt Freud over het socialisatieproces en de elementen van de persoonlijkheid? | belang van biologie en samenleving
- es: fundamentele (onbewuste) driften
- superego: geweten/ normen en waarden samenleving (cultuur)
- ego: bewuste pogingen evenwicht driften en eisen samenleving |
| Wat houdt de cognitieve ontwikkelingstheorie van Piaget in? | 4 fasen:
1. sensorisch-motorische fase (0-1)> lichaamsniveau/objectpermanentie
2. pre-operationele fase (2-6) > spreken/egocentrisme en animisme
3. fase van concrete bewerkingen (7-11) > vergelijken/figuratief denken
4. fase van formele bewerkingen (12+) > abstract/logisch denken |
| Wat zegt Kolhberg over de morele ontwikkeling? | - preconventionele fase > goed/fout = wat zelf zo voelt
- conventionele fase > goed/fout = norm ouders en maatschappij
- postconventionele fase > goed/fout = abstract/ethisch |
| Wat is kritiek op Freud, Piaget en Kohlberg? | -Freud: 'noch nieuw, noch waar en in elk geval volstrekt oncontroleerbaar. de psychoanalyse is een mythe, niet gebouwd op waarnemingen en niet falsifieerbaar' - Eysenck
- Piaget: onduidelijk of het generaliseerbaar is; traditionele samenlebingen > minder veranderingen> minder prikkels?
- Kohlberg: veel mensen zullen de laatste fase niet bereiken; alleen jongens als proefpersoon |
| Wat wordt er verstaan onder deviantie? | afwijking van culturele normen = breder dan crimineel gedrag. het gaat om wat wij als maatschappij als afwijkend bestempelen, dit verschilt dus tussen samenlevingen, groepen en over tijd etc. |
| Wat is de sociale basis van deviantie? | 1. wat als deviant gezien wordt, wordt bepaald door gangbare normen in een bepaalde cultuur;
2. mensen worden deviant als anderen hen als zodanig definiëren;
3. sociale macht is een factor die zowel een rol speelt bij de gangbare normen als bij het definiëren van normoverschrijdend gedrag. |
| Wat is het verschil tussen primaire- en secundaire deviantie? | primaire deviantie = tijdelijk, weinig effect op zelfbeeld
secundaire deviantie = criminele identiteit -> gedragen naar stigma/label |
| Wat houdt de medicalisering van deviantie in? | transformatie van morele en juridische deviantie in een medische conditie.
van goed/kwaad naar gezond/ziek
heeft gevolgen voor wie er reageert, wijze waarop gereageerd wordt en persoonlijke competenties deviante individu. |
| Hoe kijkt het structureel functionalisme naar deviantie? | - macroniveau;
- = een fundamenteel onderdeel van de sociale organisatie;
- rol in samenleving aangegeven van morele grenzen;
- betekenis in samenleving: deviantie is een normaal onderdeel van het samenleven. |
| Hoe kijkt het symbolisch interactionisme naar deviantie? | - microniveau;
- = onderdeel van de sociaal geconstrueerde realiteit;
- rol in samenleving: het ontstaat als mensen iets als deviant zien;
- betekenis in samenleving: iedereen kan als deviant bestempeld worden. |
| Hoe kijkt de conflictsociologie naar deviantie? | - macroniveau;
- = komt voort uit sociale ongelijkheid;
- rol in samenleving: het weerspiegelt de belangen van de machtigen;
- betekenis in samenleving: deviantie is een politieke zaak. |
| Hoe kijkt het rationelekeuzemodel naar deviantie? | - micro-meso-niveau;
- = rationeel gedrag;
- rol in samenleving: een middel om een doel te bereiken;
- betekenis in samenleving: iedereen kan in principe gemotiveerd izjn om deviant gedrag te vertonen. |
