| Wat zijn voorbeelden uit het werkveld van een plastisch chirurg? | Een plastisch chirurg focust zich op aangeboren afwijkingen van het gelaat en het verhemelte (gespleten lip, flaporen, neusafwijkingen), brandwonden, afwijkingen van de hand (pees- en zenuwletsels, aangeboren handafwijkingen, polydactie (extra vingers), syndactylie (samengegroeide vingers), afwezigheid van vingers), afwijkingen van de mammae (reconstructie na amputatie, reductie, augmentatie), verworven afwijkingen van het gelaat (tumor chirurgie, traumatologie, cosmetisch, liposuctie) |
| Wat voor soort transplantatie van weefsels zijn er? | Autotransplantatie (transplantatie van weefsels bij één en hetzelfde individu), allotransplantatie (transplantatie van het ene organisme op het andere organisme van dezelfde soort, mens op mens), xenotransplantatie (transplantatie van een andere soort, varkenshartklep bij mens) en implantatie (inbrengen dood materiaal) |
| Wat is allotransplantatie? | Allotransplantatie is transplantatie van weefsel van mens op ander mens. Een probleem wat hierbij kan voorkomen is afstotingsreactie. Corticosteroïden en immunosuppressiva zijn middelen die tegen deze afstotingsreactie kunnen werken. Om afstoting zoveel mogelijk te voorkomen is het van belang om er voor te zorgen dat de weefsels van donor en ontvanger zo goed mogelijk bij elkaar passen. Dat wordt gedaan middels weefseltypering. Daarbij wordt als eerste gekeken naar de bloedgroepen (HLA-systeem). Hierbij spelen rode bloedlichaampjes een grote rol, maar ook leukocyten antigenen. |
| Hoe kan men aan een geschikte donor komen voor allotransplantatie? | De eurotransplant verzamelt alle informatie van potentiële donoren en van potentiële ontvangers voor orgaandonaties. Deze organisatie gaat over heel Europa. Ook hebben we de nationale huidbank. Deze is onderdeel van de brandwondstichting. Hier wordt de huid bewaard dat is afgenomen van overleden mensen. |
| Wat zijn tissue expanders? | Een tissue expander is een soort van ballonnetje van siliconen materiaal met een slangetje eraan. Aan het einde van het slangetje vinden we een reservoirtje. Een tissue expander kunnen we in niet gevulde toestand onder de huid aanbrengen. Op vastte tijden kunnen we met een steriele naald via het reservoirtje de expander vullen zodat hij geleidelijk aan steeds groter wordt en de huid steeds meer uitrekt. Het grootste nadeel van deze methode is dat als de tissue expander op een zichtbaar deel van het lichaam zit je hier dan weken mee rondloopt. Dit ziet er esthetisch misschien een beetje gek uit. |
| Wat is implantatie? | Implantatie is het inbrengen van dood materiaal. De grootste vijand van implantatie is een infectie. Dood materiaal kan zich namelijk niet verweren tegen micro-organismen. Dus wanneer je daar een infectie op krijgt, dan krijg je dat nauwelijks meer weg zonder dat je het implantaat verwijderd. |
| Wat is autotransplantatie? | Een autotransplantatie is transplantatie van weefsels bij één en hetzelfde individu. Je hebt enkelvoudige transplantatie en dit zijn transplantaten die uit één weefsels bestaan, bijvoorbeeld alleen de huid. Je hebt ook meervoudig (samengesteld) transplantatie en dit zijn transplantaten die samengesteld zijn uit verschillende weefsels, bijvoorbeeld huid en spierweefsel, of bot en huid. |
| Wat voor soorten autotransplantatie zijn er? | Je hebt vrije transplantaten (of ent); gesteelde transplantatie (flap); vrij gevasculariseerd transplantaat (of vrij flap/microchirurgische vrije flap transplantatie) |
| Wat is een vrije transplantatie (of ent)? | Bij een vrije transplantatie wordt het transplantaat als geheel van de donorplaats weggesneden en op de ontvangende plaats opnieuw aangehecht, wordt ook wel ent genoemd. Het grootste probleem van deze vorm van autotransplantatie is de bloedvoorziening. Als je een transplantaat als geheel losmaakt van zijn donorplaats, moet je alle bloedvaten doorsnijden. Alleen wanneer de ingroei van nieuwe vaten vanuit de wondbodem waar de ent op ligt lukt, dan is de transplantatie geslaagd, lukt de ingroei van nieuwe vaten niet, dan sterft het transplantaat af en is de transplantatie mislukt. Dunne transplantaten op een vaatrijk gebied hebben de meeste kans van slagen. Dikke transplantaten op bijvoorbeeld onderbenen hebben een lage slagingskans. Ook infectie is een grote vijand van deze vorm van transplantatie, maar ook onvoldoende rust, want als het transplantaat over de wondbodem heen beweegt dan zie je dat nieuwe bloedvaatjes die in het transplantaat willen ingroeien dat niet kunnen. |
| Wat is een gesteelde transplantatie (of flap)? | Bij een gesteelde transplantatie (of flap) blijft het transplantatieweefsel met een steeltje vast aan de donorplaats en wordt dan met het andere gedeelte vastgehecht op de ontvangende plaats. Via dit steeltje loopt de bloedvoorziening. |
| Wat zijn indicaties van een gesteelde transplantie/flap? | Bij slechte vascularisatie van het wondbed. Als goede bedekking vereist is, dan heb je een dik transplantaat nodig en daar heb je graag de steel bij. Als er geen contractie mag optreden. Als meer esthetisch resultaat wordt beoogd. Een volledige dikke transplantaat behoudt zijn kleur, structuur, haartjes en zweetklieren. En bij een geïnnerveerde flap. Als er zenuwen moeten zijn die de gevoeligheid van de huid verzorgen, dan heb je absoluut ook een steel nodig. |
| Wat is een vrij gevasculeerd transplantaat (of vrije flap/microchirurgische vrije flap transplantatie)? | Bij een vrij gevasculariseerd transplantaat wordt een stuk weefsel geheel losgemaakt van de donorplaats, maar daarbij wordt bewust gekozen voor toevoeren en afvoerend vat wat we meenemen vanaf de donorplaats. En dat toevoerend en afvoerend vat, dus die arteriën en venen, die worden dan op de ontvanger plaats opnieuw aangehecht en dat moet microchirurgisch gebeuren natuurlijk. |
| Welke verschillende diktes van transplantaten hebben we voor vrije transplantaten? | We hebben een split skin graft. dit is een gespleten huidtransplantaat, deze neemt maar een gedeelte van de volledige dikte van de huid mee. En we hebben een full thickness graft, dit is een volledig dikke transplantaat. |
| Wat zijn de voor en nadelen van een split thickness graft? | De voordelen zijn dat de diepe structuren van de donorplaats intact blijven en dat deze plek dus prima kan genezen. Ook is er gemakkelijke ingroei op de ontvangende plek, want het is minder afhankelijk van de bloedvoorziening omdat het een dun laagje is. Nadelen zijn dat de kans op contractie groter is vanwege het dunne laagje transplantaat. Op de plek van gewrichten kan deze vorm van transplantatie dus niet plaatsvinden, vanwege de bewegelijkheid van deze plekken. Ook ziet de structuur van de huid er anders uit. Dit kan ook een nadeel zijn. |
| Wat is een Thiersch transplantaat? | Een Thiersch transplantaat is het bekendste voorbeeld van een split thickness graft. Hierbij neem je alleen de epidermis en het topje van de papillen van de epidermis af als transplantaat. Een Thiersch transplantaat wordt afgenomen met een dermatoom, dit is een soort kaasschaaf waarmee je de huid kan afnemen van de donorplaats. Op de donorplaats blijft een soort schaafwond achter na het afnemen van een Thiersch transplantaat. Dit wordt wel als vrij pijnlijk ervaren, omdat de zenuwen intact blijven en bloot komen te liggen. |
| Wat is een mesh transplantaat? | Een mesh transplantaat is eigenlijk een Thiersch transplantaat waarbij de Thiersch transplantaat door een apparaat wordt gehaald die kleine sneetjes in het transplantaat maakt, waardoor het een soort mesh structuur heeft. Hierdoor kan het Thiersch transplantaat opgerekt worden, waardoor je dus een groter transplantaat hebt. De nieuwe in te groeien huid moet dus wel aangroeien vanuit de netvormige structuurtjes. Hierdoor zal je dit patroontje blijven zien. De Mesh graft wordt vastgezet met een klemmetje aan de huid. |
| Wat is dubbelbedekking? | Bij dubbelbedekking heb je als je eerst een mesh transplantaat op een brandwond legt en vervolgens gemeshte donorhuid daar bovenop legt. |
| Wat is de Meek-Wall techniek? | Bij de Meek-wall techniek wordt de Thiersch transplantaat in kleine vierkantjes gesneden. De Thiersch transplantaat wordt op een stuk kurk gelegd en deze wordt in een apparaatje gesneden. Daarna wordt er een soort kleverige vloeistof gesprayd over de vierkantjes en vervolgens wordt er dubbel geplisseerd gaas op gelegd, waar de kleine vierkantjes zich aan hechten. Dit gaas kan je uitrekken waardoor het transplantaat groter wordt, het lijkt hierdoor wel een beetje op de mesh techniek, maar het is net anders. |
| Wat zijn de voordelen en nadelen van een full thickness graft? | De voordelen zijn dat een full thickness graft weinig contractie toont en hierdoor het transplantaat zijn eigen kleur, structuur en haar behoudt. Nadelen zijn dat er een moeilijke ingroei is in kleine gebieden. De volledige dikte van de huid kan bijvoorbeeld worden uitgesneden van de donorplaats. Het is moeilijker om vanuit de ontvangende plek een nieuwe bloedvoorziening aan te maken als het transplantaat dikker is. De donorplaats moet ook weer genezen. Als het klein oppervlak is dan kan je dat doen door het primair af te sluiten, soms heb je daar een thiersch voor nodig. |
| Wat zijn eisen aan het wondbed bij een full thickness graft? | De bloedvoorziening moet goed zijn. Er moet al hemostase zijn (bloedstelping), want als je een volledige dikke transplantaat neerlegt en net onder het transplantaat krijg je een bloeding, dan wordt het transplantaat van het wondbodem afgetild door het bloed en zal het niet ingroeien. Ook immobilisatie is nodig, want de bloedvaatjes willen ingroeien in het transplantaat en hiervoor is er rust nodig anders kan het transplantaat en de vaatjes losscheuren. Ook moet een infectie uitgesloten zijn. |
| Wat zijn hirudines medicinales? | Dit zijn bloedzuigers, zij worden wel eens gebruikt om het gebied onder het transplantaat leeg te zuigen (pretransplantatie). Dit zijn medicinale wondzuigers. |
| Wat zijn punchgrafts? | Punch grafts worden eigenlijk genomen met behulp van kleine ronde mesjes. Hiermee kan je kleine rondjes van de huid mee uitprikken. Net zoals een biopsie nemen van de huid. Dit is vooral handig bij een genezende ulcus, deze kan namelijk door middel van punch grafts makkelijker sluiten. |
| Welke soorten gesteelde transplantatieflappen zijn er? | Random flap, en axial flap. |
| Wat is een random flap? | Random flap betekent dat je het huidtransplantaat niet qua lokalisatie uitzoekt op een plek waar je specifiek een vaatsteel hebt lopen die je uit kunt prepareren. We zien dat de lengte ten opzichte van de breedte van het transplantaat niet groter mag zijn dan 1:1. Er zijn verschillende voorbeelden van random flaps; zo heb je de Z-plastiek, Rotatieplastiek, Schuiflap, Vizierlap en Y-V plastiek. |
| Wat is een axial flap? | Een axial flap is een transplantaat waarbij we goed gebruik gemaakt hebben van de anatomie en een toevoerend en afvoerend vat hebben uitgezocht dat we uitprepareren en dan mag de lengte van het transplantaat drie keer zo groot zijn als de breedte van de steel omdat dan het uiteinde van het transplantaat via deze grote vaatsteel zeker doorbloed zal blijven worden. Voorbeelden van axial flaps zijn: Buislap, Myocutane flap, Zwaaiflap, osteomyocutane flap, Fasciocutane flap, septocutante flap, fasciosubcutane flap en ostefasciocutane flap/osteoseptocutane flap. |
| Wat is Z-plastiek? | Z-plastiek valt onder de random flap gesteelde transplantaten. Deze wordt veel gebruikt bij contracturen. Denk bijvoorbeeld aan contracturen in de handpalm. We maken dan een Z-vormige incisie. We prepareren vervolgens beide huidlapjes, die door deze incisie zijn ontstaan, vrij van de onderlaag. En die twee driehoekige huidstukjes die laten we dan verplaatsen. Die je rechts in beeld ziet wordt links aangehecht en die we links in beeld zien wordt rechts aangehecht. |
| Wat is rotatieplastiek? | Rotatieplastiek valt onder de random flap gesteelde transplantaten. We zien aan de linkerzijde een driehoekig defect. We kijken op de wondbodem. In het tweede plaatje zien we dat in het verlengde van het defect een incisie is gemaakt. En de lap waar we de pijlen zien staan dat die vanaf de wondbodem los geprepareerd worden. Dus we gebruiken hier eigenlijk de rekbaarheid van de huid in de omgeving van het defect. En wanneer het volledig los geprepareerd is waarbij je aan de onderzijde de steel ziet, dan kunnen we dit stuk huid over het defect heen trekken, als het ware inhechten. Aan de rechterzijde zien we hoe dat er na het inhechten uit gaat zien. |
| Wat is een schuiflap? | Een schuiflap valt onder de random flap gesteelde transplantaten. Aan de linkerzijde zien we weer een defect waar we opnieuw naar het wondgebied kijken. En op het tweede plaatje zien we dat wondgebied opnieuw. Hier is ook weer gebruik gemaakt van de rekbaarheid van de huid. Er zijn incisies in het verlengde deel gelegd en er zijn twee driehoekjes uitgesneden. De bedoeling is dat dit transplantaat wat los geprepareerd wordt van de onderlaag zodat dat over het defect heen wordt getrokken. Als je zo'n lap over het defect heen trekt dan heeft de huid hier bij de basis de neiging om een beetje ezels oren te ontwikkelen, om een beetje omhoog te komen. Dat is de reden waarom deze twee kleine driehoekjes huid eruit gehaald worden en de huid hier weer tegen elkaar aangesloten wordt en je na inhechting het litteken krijgt zoals je hier rechts ziet. |
| Wat is een vizierlap? | Een vizier lap valt onder de random flap gesteelde transplantaten. Dit is een bijzonder voorbeeld en kom je niet dagelijks tegen. We hebben hier een defect wat bijvoorbeeld boven bot ligt en waar dus een vrij transplantaat weinig kans tot overleving zou hebben als het vlak boven een bot ligt. Als naast het bot spieren liggen zoals bij de kuit, dan zou je nog een parallelle incisie kunnen maken (dat zie je in het tweede plaatje) langs het defect, waarbij de twee stelen die nu ontstaan samen breed genoeg moeten zijn om het hele transplantaat te laten overleven. Dat wordt van de bodem losgemaakt en dan over het defect heen aangebracht en vastgehecht. Wat we vervolgens hebben is een defect wat naast de oude wond ligt, waar we de donorhuid vandaan hebben gehaald en zo heb je dus het ene gat gevuld met het andere. Alleen we kunnen op dit nieuwe gat dat is ontstaan, die dan boven de spierweefsels ligt, een Thiersch leggen. Dat hadden we boven het bot nooit kunnen doen, daar hadden we een volledig dikke huid voor nodig. |
| Wat is Y-V plastiek? | Y-V plastiek valt onder de random flap gesteelde transplantaten. Bij de Y-V plastiek wordt een Y-vormige incisie gemaakt. Dan worden de huid lapjes los geprepareerd aan alle drie de zijden. Dan kun je de V tussen de pootjes van de Y door naar beneden toe trekken, waardoor je een V-vormig litteken kan maken. Je maakt hier dus weer gebruik van de rek van de huid en dan krijg je dus breedte winst ten koste van de lengte. Bij de Z-plastiek heb je lengte winst ten koste van de breedte. |
| Wat is een buislap? | Een buislap valt onder de axial flap gesteelde transplantaten. De buislap is een beetje een bijzondere. Er worden twee parallellen incisies gemaakt in de huid en het gebied tussen de incisies worden los geprepareerd van de onderlaag en als het ware met het wond oppervlak aan de binnenkant samengehecht. Die buis kan je zo een week of drie laten zitten. In drie weken heb je een relatieve ischemie (tekort aan zuurstof in de hartspier), omdat de huid toch los is gemaakt van de onderlaag en vervolgens kun je na drie weken, omdat door die relatieve ischemie meer bloedvaten zijn aangemaakt, één van die stelen losmaken. Dan kan je bijvoorbeeld in het gezicht een reconstructie doen van de neus en je kunt het materiaal wat je zo hebt gemaakt naar een plek brengen waar je het nodig hebt. Als het op die plek eenmaal ingegroeid is, dan zou eventueel de tweede steel doorgenomen kunnen worden |
| Wat is een myocutane flap? | Een myocutane flap valt onder de axial flap transplantaten. Dit is een lap waarbij je zowel de huid en spieren meeneemt: microchirurgische vrije flap (perforator flap). Een goed voorbeeld daarvan is de latissimus dorsi flap. Dit wordt veel gebruikt bij een reconstructie van de mammae amputatie. Bij de operatie wordt aan de voorzijde het litteken van de mammae amputatie geopend. Aan de achterzijde wordt een huideiland volledig ontsneden en blijft gesteeld op de musculus latissimus dorsi. Waarbij dus het deel dat aanhecht in de buurt van de wervelkolom losgemaakt wordt en zo wordt het geheel naar voren gebracht via de oksel en komt weer naar buiten bij het litteken wat geopend is en kan daar ingebracht en vastgemaakt worden. |
| Wat is een zwaaiflap? | Een zwaaiflap valt onder de axial flap transplantaten, ook wel springflap genoemd. Springflappen zijn eigenlijk flappen waarbij je een grote afstand kunt afleggen met het weefsel, omdat je lichaamsdelen bij elkaar kunt brengen. Dus van het ene naar het andere been of van de buikwand naar de hand. Hier zie je een voorbeeld van het ene been naar het andere been. |
| Wat is een osteomyocutane flap? | Een osteomyocutane flap is de myocutane flap waar ook het bot meegenomen wordt waar het spierweefsel zich op aanhecht. Zo kan je bijvoorbeeld een rik gebruiken om het kaakbot aan te vullen en daarbij ook de huid een spierweefsel gebruiken. |
| Wat is een fasciocutane flap? | Een fasciocutane flap is een myocutane flap waarbij je spierfascie en huid gebruikt. |
| Bij wat voor soort transplantaties kan een afstootreactie plaatsvinden? | Bij allotransplantaties en xenotransplantaties |
