| Wat is straling? | - het uitzenden van energie als golven (elektromagnetische straling) of als deeltjes (deeltjesstraling)
- energieoverdracht zonder dat er sprake is van direct contact |
| Welke soorten elektromagnetische straling heb je? | - radiostraling
- microgolfstraling
- warmtestraling (IR)
- lichtstraling
- laserstraling
- Ultraviolette straling (UV)
- röntgenstraling
- gammastraling |
| Welke soorten deeltjesstraling heb je? | - Alfastraling
- Bètastraling
- Deltastraling
- Neutronenstraling |
| Wat is ioniserende en niet-ioniserende straling? | - niet ioniserende straling: warmte, zichtbaar licht, microgolven, radiogolven
- ioniserende straling: röntgenstraling, gammastraling
- ionisatie - elektronen raken verwijderd uit atomen of moleculen, waardoor elektrisch geladen deeltjes(ionen) achterblijven. hierdoor treden chemische veranderingen op in bestraalde moleculen (gevaarlijk voor organismen) |
| Wat is elektromagnetische straling? | - de voortplanting door de ruimte van elektrische en magnetische oscillaties (trillingen)
- licht is een vorm van elektromagnetische straling
- alle soorten elektromagnetische straling hebben in het vacuüm een snelheid gelijk aan de lichtsnelheid
- c= 299.792.458 m/s = 3 x 10^8 m/s
- de maximale amplitudes van de elektrische (E,rood) en magnetische (M,blauw) velden staan loodrecht op elkaar terwijl de golf zich loodrecht op beide richtingen voortplant |
| Waardoor wordt straling veroorzaakt? | - golflengte = afstand
- frequentie
- snelheid |
| Wat is golflengte en amplitude? | De golflengte
- symbool: labda
- de lengte van een golf (de afstand tussen twee opeenvolgende punten met dezelfde fase, zoals de toppen van een sinusvormige golf)
De amplitude (in meters):
- is de grootte van een trilling
- de waarde vanaf de nul tot aan de maximale uitslag of sterkte van die golf |
| Wat is Frequentie? | - hoe vaak iets in een bepaalde tijd gebeurt
- het omgekeerde van tijd
- het symbool F/f
- Hertz = het aantal gebeurtenissen per seconde
- een golf met een frequentie van 200 Hertz herhaalt zichzelf 200 keer per seconde |
| Wat is de relatie tussen golflengte en frequentie? | - Hoe langer/groter de golflengte hoe kleiner de frequentie
- Hoe korter/kleiner de golflengte hoe groter de frequentie
- Hoe korter een golflengte is hoe meer energie de desbetreffende straal bevat |
| Wat is energie? | Energie is afhankelijk van frequentie en de amplitude:
- de frequentie wordt groter, de energie neemt evenredig toe
- er verandert dan de golflengte
- de effecten op het lichaam zijn ook anders
- een grotere amplitude = de uitslag wordt groter
- de frequentie blijft hetzelfde
- de effecten op het lichaam worden niet anders, maar heviger
- de intensiteit wordt groter |
| Wat doet IR straling? | - warmte aan het lichaam af
- een grotere intensiteit = verbranding in het lichaam
- een grotere frequentie geeft geen IR-stralen meer |
| Wat is reflectie? | - reflectie = de hoek van inval van de stralen is gelijk aan de hoek van terugkaatsing
- spiegelende reflectie
- diffuse reflectie |
| wat is verstrooiing? | - de straling gaan in alle richtingen
- er treedt verspreiding van de stralen op
- gebeurt vaak in weefsel, waarin grote moleculen aanwezig zijn |
| wat is absorptie? | - stralen worden door het weefsel opgenomen en omgezet in andere vormen van energie
- bijvoorbeeld warmte of chemische energie |
| Wat bedoelen we met absorptie en indringdiepte? | - opname van stralingsenergie voor het verkrijgen van het therapeutisch effect
- als de reflectie minimaal is, is de absorptie en dus het effect maximaal (en andersom)
- bij absorptie wordt stralingsenergie in een andere energievorm omgezet
- om een ander effect in de huid te krijgen moet de golflengte verandert worden
- de intensiteit van de bestraling wordt veranderd bij deze frequentie dan wordt het effect groter
- bij IR wordt de stralingsenergie in warmte omgezet
- bij UV wordt de stralingsenergie in chemische energie omgezet, vit.D/pigment
- het absorptievermogen van de huid voor IR, zichtbaar licht en UV is zeer groot, waardoor deze straling niet diep kan doordringen |
| Wat is bestralingssterkte? | - = bestralingsintensiteit
- = energiedichtheid
- bestralingsenergie die per tijdseenheid en per oppervlakte eenheid op de huid balt
- IR-lampen, UV-lampen, lasers |
| Wat is veldbreedte? | - de meeste lampen produceren een divergerende stralingsbundel
- de stralingsintensiteit is in het centrum van de bundel het grootst, naar de rand toe neemt deze af
- de veldbreedte is de afstand van 2xd
- de relatieve veldbreedte is de afstand d gedeeld door de afstand r
- veldbreedte is de afstand tussen de punten aan weerszijde van de as van de bundel, waar de intensiteit nog de helft is van die in het centrum |
| Wat is de absorptie veiligheid? | - 8 watt voor het gehele lichaam
- 0,1 watt per kg lichaamsgewicht |
| Wat is zonlicht? | - zichtbaar en onzichtbare zonnestralen
- regenboog: van paars met een korte golflengte tot rood met een lange golflengte
- het infrarood heeft een golflengte die groter is dan die van rood en is niet zichtbaar, maar voelen we als warmte wanneer we in het zonlicht staan
- ultraviolet heeft een golflengte kleiner dan paars en is niet zichtbaar en voelbaar maar is gevaarlijk voor de mens als we er te lang aan blootgesteld worden |
| Wat kan er gebeuren als de moleculen/atomen uiteenslaan? | - de toegevoerde energie kan te groot zijn, dat de elektron zich afsplitst
- foto-ionisatie: ontstaan ionen, elektrisch geladen deeltjes
- foto-radicaal: een molecuul van een stof in ongeladen brokstukken geslagen wordt
- beide toxisch voor het weefsel
- niet bekend welk molecuul uiteengeslagen wordt en welke soorten ionen er ontstaan |
| Tot welke fotochemische processen geeft de absorptie van UV aanleiding tot? | - pigmentatie
- vitamine D vorming
- ozonvorming
- oxydatieprocessen |
| Wat doet de huid als bescherming tegen de zon? | - erytheemvorming als waarschuwing
- activiteit van melanocyten wordt groter, hogere productie van de stof melanine
- meer celdelingen keratinocyten > dikkere hoornlaag > verandering in absorptie, reflectie en verstrooiing
- dna-schade kan door de cel hersteld worden |
| Welke kunstmatige UV-bronnen zijn er? | - gasontladingsbuizen
- lage kwikdruklamp
- hoge kwikdruklamp |
| Wat is een lage kwikdruklamp? | - hoofdzakelijk UVC
- sterk bacteriostatisch
- huidtherapie = fluoriscentielamp |
| Wat is een hoge kwikdruklamp? | - voor contactbehandeling
- voor wondbehandeling |
